ในเรื่องของกระบวนการทำเว็บไซต์นั้นมีเรื่องให้เราต้องคิดมากมายครับ ยิ่งหากเป็นนักท่องเน็ตตัวยง เจอเว็บไซต์มานักต่อนักด้วยแล้ว ยิ่งอยากได้โน่น นี่ นั่น เพื่อสร้างสรรค์เว็บไซต์ที่ดีที่สุดออกมา วันนี้ผมมีข้อสังเกตุซึ่งเป็นประเด็นสำคัญในการทำเว็บไซต์มาฝากครับ
ประเด็นที่ว่านี้ก็คือการที่เราจะต้องเลือกระหว่าง เว็บดีไซน์ และ ออกแบบระบบ ครับ!
ในแง่ของดีไซน์เนอร์ส่วนใหญ่ เว็บไซต์นี้เราสามารถออกแบบมาได้แบบไม่มีใครเหมือนและไม่มีใครกล้าทำเพื่อบ่งบอกความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว อารมณ์ที่ผมว่านี้ก็ยกตัวอย่าง เช่น ถ้าไปเจอเว็บไซต์สักเว็บที่สีสันม่วงปรี๊ดดด แต่สามารถดีไซน์ออกมาได้สวยสุดๆ ทั้งลูกเล่น Slide รูปภาพ เมนู ทุกอย่างมันสวยลงตัวไปหมด การที่เรามีดีไซน์เป็นเอกลักษณ์แบบนี้มันจะบ่งบอกถึงความเจ๋งของการออกแบบเว็บมากครับ ผมเชื่อว่าเวลาใครทำเว็บ ต่างก็อยากได้เว็บที่มีเอกลักษณ์ที่เหมาะสมกับงานด้วยกันทั้งนั้น คงไม่มีใครอยากได้เว็บสำเร็จรูป แบ่ง 2 คอลัมน์ ด้านซ้ายเป็นเมนู ด้านขวาเป็นเนื้อหา มี Header และ Footer จบ
ในแง่ของระบบก็เช่นกัน เป็นส่วนสำคัญอีกข้อที่ไม่ควรมองข้าม เพราะเป็นการขับเคลื่อนการทำงานที่เราจะตอบสนองต่อผู้ใช้งานว่าเราทำเว็บไซต์มาเพื่ออะไร ตรงนี้มีหลายโจทย์มากครับ เช่น เพื่อนำเสนอข้อมูล เพื่อขายสินค้า เพื่อสมัครสมาชิก เพื่อวิเคราะห์ตลาด หลายคนที่ต้องการทำเว็บนั้นบางทีเราอาจยังไม่รู้ตัวเลยว่าเราต้องการให้เว็บไซต์มีการทำงานที่ตอบสนองส่วนใดของธุรกิจบ้าง บางคนอาจบอกแค่ว่า "อยากทำเว็บเพื่อจะได้มีคนเข้ามาดูข้อมูลในเว็บ" อันนี้นับว่าน่าหนักใจพอสมควรครับ
เข้าประเด็นเลยดีกว่า ปัญหาของการทำเว็บนี่มันจะมีจุดที่เราต้องเลือกอยู่อย่างหนึ่งครับ คือ การทำงานที่จะต้องสามารถตอบสนองความต้องการทางธุรกิจได้เป็นหลัก แล้วปล่อยให้เรื่องอื่นๆ เป็นเรื่องรอง แน่นอนผมเชื่อว่าคนที่อยากจะทำเว็บไซต์สำหรับธุรกิจขึ้นมา จะต้องมีโจทย์หลักๆ ในใจอยู่แล้วว่า ทำเพื่อนำเสนอข้อมูล หรือเพื่อขายสินค้า หรืออื่นๆ แต่การทำงานเหล่านี้ล่ะ มันจะมีรายละเอียดอย่างไรบ้าง มีวิธีการลงสินค้าอย่างไร สินค้าแบ่งเป็นหมวดหมู่ไหม เมื่อผู้ซื้อกดสั่งซื้อแล้วผู้ขายจะเช็คสินค้าได้อย่างไร จะต้องกรอกแบบฟอร์มสั่งซื้ออะไรบ้าง จะชำระเงินอย่างไร จัดส่งอย่างไร ตรงนี้คือ Concept ที่เราควรต้องรู้อยู่แล้วหลักๆ หลังจากนั้นเราก็มาดูว่าระบบเหล่านี้ที่จะต้องเขียนขึ้นมา เราจะออกแบบดีไซน์อย่างไรให้มันใช้งานง่าย สะดวก Easy and Simple และสุดท้าย จะต้องออกแบบให้สวยงาม
จากที่ผมเล่ามานี้มันจะเป็นการทำงานแบบเป็น Step มากครับ ถึงแม้ว่าในการทำงานเว็บไซต์ผมจะต้องส่งแบบให้ลูกค้าดู แต่ก่อนที่จะออกแบบผมก็ต้องรู้ Concept และการทำงานคร่าวๆ มาบ้างแล้ว สุดท้ายแบบที่ทำนั้นเผื่ออาจมีการเพิ่มเติมระบบอะไรเข้าไปอีก มันก็จะยังคงอยู่ใน Theme ที่เราวางไว้แต่แรก
หลายๆ คนมักจะบอกว่า "ถ้าจะทำเว็บสวย ระบบอาจไม่ดี หรือถ้าจะทำเว็บระบบดีๆ เว็บอาจไม่สวย" ผมว่าไม่น่าจะจริงครับ ถ้าเรารู้ Overall ของงาน ผมจะไม่ใช้คำว่าเว็บสวยหรือระบบดีเป็นหลัก แต่ผมใช้คำว่าเหมาะสมและสามารถตอบสนองธุรกิจได้ น่าจะเป็นการตอบโจทย์ได้ดีกว่า
แต่งานบางงานมันก็เข้าใจยากครับ ผมขออนุญาติเรียกว่า ผิด Concept ดีกว่า ยกตัวอย่างเช่นลูกค้าต้องการทำเว็บไซต์ขาย เสื้อผ้า แต่กลับต้องการรูปแบบเว็บเหมือนเว็บบอร์ด เพื่อที่จะได้ตั้งกระทู้ขายสินค้า และให้มีผู้ซื้อมาแสดงความคิดเห็น จากลักษณะจะเห็นได้่ว่าการนำเสนอสินค้าแทนที่จะเป็นรูปภาพ ชื่อสินค้า คุณสมบัติ ราคา ทำออกมาเป็น Item วางขายที่หน้าเว็บ น่าจะดีกว่ามาเป็นชื่อกระทู้ธรรมดาๆ หากต้องการให้มีการสอบถามก็ทำแบบฟอร์มให้ Comment ที่สินค้าก็ได้ และฝากเบอร์โทรศัพท์หรืออีเมล์เพื่อให้เจ้าของเว็บได้ติดต่อกลับ เป็นต้น
อย่างที่บอกนะครับ งานบางอย่างถ้าเลือกดีไซน์ผิด มันก็ทำให้เว็บใช้งานผิด Concept ไปเลย ถ้าหากต้องเลือกระหว่างดีไซน์หรือระบบเป็นหลัก ผมแนะนำว่าเลือกระบบก่อนดีกว่าครับ แล้วค่อยหาดีไซน์สวยๆ ที่มันลงตัวกับระบบ แต่ถ้าหากเลือกดีไซน์ก่อน แล้วเกิดว่าเว็บไซต์ของเรามีระบบไม่เข้ากับดีไซน์ที่เราวาดฝันไว้ อันนี้อาจจะทำให้เราต้องมาปวดหัวในวันหน้าก็ได้นะครับ
